ΑΡΧΕΙΟ -120- ΠΕΡΙ ΦΑΣΙΣΜΟΥ

ΠΕΡΙ ΦΑΣΙΣΜΟΥ
…Από τη μια πλευρά η νέα πολιτικο-κοινωνική διαμόρφωση μερικών μεγάλων χωρών, και από την άλλη η παγκόσμια οικονομική κρίση και η επιλεγόμενη κρίση του Κράτους, στην ημερήσια διάταξη σχεδόν παντού, είναι οι τελευταίες εκδηλώσεις της κρίσης του Φιλελεύθερου Κράτους. «Δεν πρόκειται για κρίση στο σύστημα -είπε ο Μουσσολίνι- αλλά για κρίση του συστήματος.»
Η δημιουργική προσπάθεια του Φασισμού στράφηκε ακριβώς εναντίον αυτής της παράλογης και τρομερά επικίνδυνης κατάστασης. Η φασιστική σύλληψη προτίμησε να προχωρήσει μέχρι την ρίζα του κακού αντί να περιοριστεί στη θεραπεία των συμπτωμάτων. Έφερε δηλαδή το ζήτημα κάτω από το πραγματικό του πρίσμα. Αντικατέστησε την αρχή της μη παρέμβασης με τη συντεχνιακή αρχή και ην πάλη των τάξεων με τη συνεργασία των τάξεων…

…Η μόνη πολιτική ένωση που βρίσκεται συνδεδεμένη με τον Φασισμό της οποίας αποτελεί την πραγματική συνέχεια δράσεως και σκέψεως είναι τα Fasci di Azione Rivoluzionaria, ενώ το άμεσο πνευματικό του πρωτόπλασμα –ιδιαίτερα οι αντιλήψεις περί Έθνους και δράσεως- πρέπει να αναζητηθούν στον επαναστατικό συνδικαλισμό και τον σοσιαλισμό…

…Ο Φασισμός θέλησε από την αρχή να στραφεί στις μάζες γι αυτό κατεύθυνε πάντοτε την προσοχή του προς τις συνδικαλιστικές εργατικές ενώσεις. Η εξάπλωση και εξ΄λιξη του Φασισμού δεν είναι δυνατό να γίνουν αντιληπτές και να σταθμιστούν αν δεν ληφθεί υπ’ όψιν και η δράση του στο συνδικαλιστικό πεδίο. Ο Rossoni, στη Ferrara κι ο Racheli στη Bologna άρχισαν στα τέλη του 1920 να δημιουργούν τις πρώτες οργανώσεις με τον τίτλο Φασιστικά συνδικαλιστικά επιμελητήρια ( Camere sindacali Fasciste)…

…Το πρόγραμμα του Εθνικού Φασιστικού Κόμματος (Patrito Nazionale Fascista) που ιδρύθηκε το 1921 όριζε: Οι συντεχνίες πρέπει να ιδρυθούν σύμφωνα με δυο βασικούς αντικειμενικούς σκοπούς: σαν μέσο εκδήλωσης της εθνικής αλληλεγγύης και σαν μέσο ανάπτυξης της παραγωγής. Και πρέπει να αποβλέπουν όχι στην ισοπέδωση των ικανοτήτων και της δύναμης των ατόμων του κοινωνικού συνόλου αλλά στην αξιοποίηση και ανάπτυξή τους.
Ήδη από εκείνη την εποχή ο Φασισμός εξέταζε τον κοινωνικό οργανισμό από εκ διαμέτρου αντίθετη πλευρά από την μαρξιστική άποψη. Ενώ ο Μαρξισμός κάνει το λάθος να θεωρεί ότι η Κοινωνία αποτελείται από δυο τάξεις αντίθετες που βρίσκονται σε αναγκαστική πάλη, ο Φασισμός βλέπει ομάδες και κατηγορίες στις οποίες τα άτομα μπορούν να κινούνται ελεύθερα. Η Κοινωνία δεν βασίζεται στην αρχή της πάλης αλλά στις αρχές της οργάνωσης και της ιεραρχίας. Έτσι το συνδικάτο πρέπει να εγκαταλείψει τον περιορισμένο κύκλο της αποκλειστικής προστασίας των εργασιακών συμφερόντων και να αναλάβει υψηλότερα καθήκοντα επαγγελματικής και ηθικής διαπαιδαγώγησης και διάπλασης της συνείδησης της μάζας…

…Σύμφωνα με τη φασιστική αντίληψη το Κράτος είναι η νομική οργάνωση της κοινωνίας και πρέπει να προσπαθεί να αντιπροσωπεύσει τη συνείδηση του Έθνους.
Δεν είναι μέσο αλλά σκοπός προς τον οποίο πρέπει να κατευθύνονται οι δράσεις όλων των ατόμων τα οποία ζουν κι εργάζονται στην επικράτειά του για την επίτευξη όσο το δυνατό μεγαλύτερου συλλογικού και εθνικού καλού. Όταν όλες οι δυνάμεις κι οι ενέργειες οδηγηθούν στην διαρκή και ακλόνητη ενότητα, όταν αποτελέσουν σύνολο συμπαγές κι οργανικό τότε η θέλησή τους αποτελεί θέληση του Έθνους, άρα θέληση των πολιτών. Η θέληση αυτή νομικά εκδηλωμένη αποτελεί το Κράτος.
Το Έθνος δεν αποτελεί για την φασιστική αντίληψη την πραγματικότητα του κοινωνικού ανθρώπου όπως είναι για την φυσιοκρατική αντίληψη. Το Έθνος δεν είναι μόνο μια φυσική μονάδα, ανθρωπολογική ή εθνική, ούτε καν οντότητα, ιστορικώς φυσική. Αποτελεί πνευματική και συγχρόνως ιστορική πραγματικότητα. Πραγματικότητα οικοδομημένη καθημερινά από το πνεύμα και την εργασία μας, πραγματικότητα της συνείδησης όλων των πολιτών, συνείδηση ηθική.
Η κοινή φιλή και γλώσσα, ο κοινός δεσμός της θρησκείας, η ταύτιση του Δικαίου και της πολιτικής εξουσίας, δεν επαρκούν για τη συγκρότηση του Έθνους. Το Έθνος, σαν πνευματική πραγματικότητα, ζει στο παρόν, στο μέλλον και στο παρελθών. Οι αναμνήσεις, οι ανάγκες και οι πόθοι είναι δεσμοί που συνδέουν τους ζωντανούς με τους νεκρούς…

…Η συντεχνιακή οικονομία θεωρεί τον ελεύθερο συναγωνισμό σαν εκδήλωση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας κατευθυνόμενη προς το κοινό συμφέρον. Αντικαθίσταται η τάση του αφηνιασμένου ανταγωνισμού από την νέα αντίληψη συνεργασίας οργανωμένης και κατευθυνόμενης από το Κράτος και για το Κράτος μέσα στα καθορισμένα όρια συμφέροντος…

…Ο Φασισμός δεν θεωρεί το Έθνος σαν γεωγραφική και φυλετική οντότητα, σαν κάτι το στοιχειώδες όπως μπορεί να είναι μια εδαφική περιφέρεια, μια γλώσσα, μια φυλή, αλλά σαν ηθική πραγματικότητα την οποία κατασκευάζουν τα άτομα με την εργασία τους και πολύ περισσότερο με τα αισθήματά τους κάθε μέρα. Της ηθικής αυτής πραγματικότητας οι βάσεις βρίσκονται στη συνείδηση των ατόμων…

…Οι βλέψεις του Έθνους δεν συμπίπτουν με τις επιδιώξεις των ατόμων αλλά με εκείνες των οργανωμένων μαζών και πραγματοποιούνται από το Κράτος το οποίο τις αντιπροσωπεύει, γιατί οι εθνικές βλέψεις εκδηλώνονται αυθόρμητα μέσα από τις οργανωμένες μάζες μέσω της οργάνωσής τους και γιατί το Κράτος είναι το λογικό προϊόν της εθνικής συνειδήσεως…

…Το Κράτος δεν είναι άθροισμα θελήσεων αλλά βασίζεται στην εθνική εκείνη θέληση που συμβάλλει στη δημιουργία της υπέρτατης εξουσίας και του δίνει την από ξοινού δύναμη της εκπλήρωσης της κοινής αποστολής του. Το Κράτος αντιπροσωπεύει για το Έθνος τη συνέχεια των γενεών (θα μπορούσε να λεχθεί ότι η φασιστική αντίληψη εισάγει τον χρονικό παράγοντα στην έννοια του Κράτους) και είναι ο θεματοφύλακας και ο υπεύθυνος της τύχης των επερχόμενων γενεών. Η κυριαρχία του δεν προέρχεται από το ότι είναι υπέρτατο νομικό πρόσωπο αλλά επειδή είναι ανώτατο ηθικό πρόσωπο.
Είναι ηθικό πρόσωπο και συγχρόνως πολιτικό, το οποίο πραγματοποιεί τους ανώτερους σκοπούς του μέσω μιας νομικής τάξης προικισμένης μα ακριβείς εξαναγκαστικούς κανόνες. Και ως ηθικό πρόσωπο έχει το καθήκον να επιβλέπει και να ελέγχει την ικανοποίηση των οικονομικών αναγκών των διαφόρων κατηγοριών και τάξεων ώστε τα συμφέροντά τους να μη βρεθούν σε αντίθεση προς τα συμφέροντα του Κράτους. Έχει, με άλλες λέξεις, καθήκον να δώσει στο Έθνος τα μέσα της συνέχειας και της ακμής, συμβιβάζοντας τα συμφέροντα της παρούσας γενεάς με εκείνα των μελλουσών γενεών…

…Το Έθνος βρίσκεται υπεράνω του ατόμου. Σύμφωνα με τη φασιστική αντίληψη, το άτομο έχει περισσότερο να εκπληρώσει μια αποστολή παρά να επιτύχει έναν και μόνο σκοπό μέσα στη γενική χρησιμότητα της αποστολής του αυτής, το Κράτος χορηγεί στο άτομο την προστασία, την βοήθεια και γενικά την ωφέλεια που προκύπτει από τους θεσμούς του.
Η αποστολή αυτή δεν μπορεί να εκπληρωθεί παρά μόνο μέσω μιας οποιασδήποτε μορφής παραγωγικής δράσης η οποία μπορεί να είναι εργασία οργανωτική ή διοικητική, κερδοσκοπική ή χειρωνακτική αλλά πάντοτε μια εργασία. Είναι κανείς πολίτης του κράτους και έχει δικαιώματα σ’ αυτό μόνον όταν μπορεί να συμβάλει με την δράση του
στη ζωή του Κράτους και της κοινότητας. Αντιθέτως δεν έχει κανείς το καθήκον να εργάζεται μόνο για τον εαυτό του ή για την οικογένεια αλλά κυρίως για την Κοινωνία, η οποία ζει από την εργασία όλων των μελών της…

…Επειδή η εργασία αποτελεί κοινωνικό καθήκον, το Κράτος την προστατεύει, όχι προς όφελος μιας κατηγορίας ή της εργατικής τάξεως ή της κεφαλαιοκρατικής τάξεως, αλλά υπέρ του κοινωνικού συνόλου είτε για να μην υποφέρει μια κατηγορία από την υπεροχή μιας άλλης, είτε επειδή το σύνολο της παραγωγής και συνεπώς τη εθνικής ζωής δεν πρέπει να εξαρτάται για κανένα λόγο από μια και μόνη κατηγορία η οποία επικρατεί επί των άλλων. Ακριβώς επειδή το άτομο εξαφανίζεται μπροστά στο Έθνος, η παραγωγή είναι ενιαία κι όχι ειδική. Καταστέλλεται επομένως οποιαδήποτε μορφή προνομίου, μονοπωλίου, πλουτοκρατίας για την αρμονική ανάπτυξη ολόκληρης της παραγωγής η οποία χάριν του εθνικού συμφέροντος δεν μπορεί παρά να είναι ενιαία και συνεχής…

ΤΟ ΣΥΝΤΕΧΝΙΑΚΟΝ ΚΡΑΤΟΣ – Carlalberto Grillenzoni

____

…Και ούτω τα συνδικάτα έγιναν φασιστικά. Την βάσιν των απετέλεσαν αι ακόλουθοι θεμελιώδεις αρχαί: η εργασία είναι υπέρτατος τίτλος, ο οποίος παρέχει εις τον άνθρωπον το δικαίωμα να είναι πολίτης της κοινωνίας· εργαζόμενοι είναι όσοι αφιερώνουν την ενέργειά των εις την δημιουργίαν και την τελειοποίησιν των φυσικών και πνευματικών αγαθών του ανθρώπου, και αι επαγγελματικαί οργανώσεις οφείλουν να τους περιλάβουν όλους αυτούς· το Έθνος είναι υπεράνω των ατόμων, των τάξεων και των κατηγοριών· η οργάνωσις οφείλει να τείνη εις την καλλιέργεια της έννοιας της πατρίδος και της Εθνικής κοινωνίας υπεράνω της τάξεως, εις την ανάπτυξιν της παραγωγής, εις την εντός της ολότητος ανάδειξιν και όχι την κατάπνιξιν όλων των ικανοτήτων και των δυνάμεων των ατόμων…

…κεντρική και θεμελιώδης ιδέα, ήτο η ιδέα της πλήρους υποταγής του ατομικού δικαίου και του ατομικού συμφέροντος εις τα εθνικά τοιαύτα, της ισότητος των τάξεων, του ηθικού χαρακτήρος και σκοπού του οικονομικού συστήματος. Μεταξύ των άλλων επεδιώκετο, δια υης μετατροπής της εργασίας εις εθνικήν λειτουργίαν, ν’αναλάβη ο εργάτης αποστολήν αξιοπρεπεστέραν και ν’ αποκτήση συνείδησιν της αξιοπρεπείας ταύτης, ν’ απαλλαγή από την αθλιότητα της εργασίας που γίνεται μόνον δια το ημερομίσθιον, να πληρωθή η ζωή του με υψηλότερον περιεχόμενον…

…Ο μπολσεβικισμός ενήργει μέσω της δικτατορίας μιάς τάξεως, ενώ ο φασισμός μέσω της δικτατορίας του Κράτους εφ’ όλων των τάξεων· ο πρώτος κατέστρεφε τας άλλας τάξεις, ενώ ο δεύτερος τας οδήγει εις μιαν οργανικήν συνεργασίαν· ο πρώτος εβασίζετο επί του παλαιού ιστορικού υλισμού, ενώ ο δεύτερος απέκρουε τον υλισμόν και παρείχε μεγάλην θέσιν εις τας ιδεολογικάς δυνάμεις της ζωής· ο πρώτος ηρνείτο την ιστορίαν και εγνώριζε μόνον την αφηρημένην δημιουργίαν, επιβαλλομένην από μίαν μικράν ολιγαρχίαν, κατά μέγα μέρος της ξένην προς την χώραν και τους κατοίκους της, ενώ ο δεύτερος συνεδέετο με τα βαθέα στρώματα του ιταλικού έθνους, εχρησιμοποίει όλα τα ζωτικά στοιχεία των, και μολονότι εχρησιμοποίει το μαστίγιον κατά διαφόρων συνηθειών, συμφερόντων, πνευματικών διαθέσεων των Ιταλών, με τον σκοπόν να δώσει εις αυτούς ένα νέον τόνον ζωής, προσηρμόζετο όμως εις την ιστορικήν διαμορφωτικήν εξέλιξιν του Έθνους και του Κράτους…


Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΦΑΣΙΣΤΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ – Gioacchino Volpe

____